Mục Hỏi Để Sống Đạo
Hỏi: Con đã quen với một thầy tu, người đó đang
học triết năm thứ 2. Trước đây người này đã nói với con là sẽ về với con
vào tháng năm này, và con sẽ làm giấy tờ để bảo lãnh cho người đó đi.
Con và người đó quen nhau 13 năm, người đó đã cho con bao nhiều lời ước
hẹn, bao nhiêu lời hứa với con, và con đã tin vào những lời nói đó. Con
chịu bao nhiêu khó khăn để có thể ở bên người đó, nhưng bây giờ người đó
nói với con rằng sẽ không về với con nữa, bởi vì gia đình người đó
không muốn; và người đó nói con rằng hãy luôn ở bên cạnh người đó để làm
tri kỷ của người đó. Người đó vẫn luôn chăm sóc, lo lắng cho con, luôn
nghe con nói, trong bất cứ hoàn cảnh nào, nhưng chỉ khác một chút đó là
người đó không thể là chồng của con mà thôi.
Thưa cha, con phải làm sao đây? Trong con rối lắm, bao nhiêu lời
người đó đã hứa với con thì nay đã quay lưng đi. Con bị sốc (shock) rất
nặng, con không thể chịu được. Con không tìm thấy được sự bình an trong
tâm hồn của con. Con sợ ở một mình. Con rối lắm, phải làm sao đây?
Người cô đơn
===============
Trả lời:
Bạn rất thân mến,
Cảm ơn bạn đã chia sẻ nỗi lòng đau đớn mà bạn đang có. Để có câu trả
lời phù hợp nhất, có lẽ chỉ có người trong cuộc mới có thể có. Vì không
ai hiểu mình và đối tượng cho bằng chính bạn; Hơn thế, bạn nói ngắn gọn
và đưa vài thông tin nên e rằng câu trả lời không xác thực và cụ thể cho
bạn. Dù sao, tôi cố gắng gợi lên vài ý để bạn suy nghĩ và tự quyết định
cho bản thân bạn nhé.
Bạn mến, trong cuộc đời làm người, và ngay cả động thực vật, đều cần
yêu và được yêu. Đặc biệt nơi con người, người ta sẽ trở nên cằn cỗi và
chết dần mòn nếu không được yêu và yêu. Vậy, câu hỏi sẽ là, thế nào là
YÊU? YÊU là gì? Thực sự, không dễ gì ai có câu trả lời chính xác, vì mỗi
trường hợp có một hoàn cảnh đặc thù, mỗi cá nhân là độc nhất vô nhị,
chẳng ai giống ai. Dẫu sao, nền tảng để cho chúng ta quy hướng về và dựa
trên đó chính là niềm tin Kitô giáo (không biết bạn có phải là Kitô hữu
không?), vì vậy chúng ta sẽ hiểu tình yêu mà chúng ta đang có có dựa
trên tình yêu như Tin Mừng mời gọi không. Nói cho rõ hơn, đó là TÌNH
YÊU, hay còn gọi la AGAPE (tình yêu hy hiến, hy sinh, dâng hiến, phục
vụ). Vì thực sự, hạnh phúc đích thật chỉ khi tình yêu chúng ta hướng đến
Agapè (đã mặc khải nơi Chúa Giêsu, mẫu gương cho mọi người, cho mọi bậc
sống). Không thể có hạnh phúc thực sự, ít nhiều gì ai ai cũng đã có
kinh nghiệm, nếu cuộc sống chúng ta có sự ích kỷ. Ích kỷ càng nhiều thì
chúng ta càng đau khổ và bất hạnh trong thẳm sâu cõi lòng. Ích kỷ là lối
sống quy tất cả về bản thân mình (quy ngã = egoism). Ích kỷ là luôn
nghĩ đến cái lợi cho mình mà không quan tâm hay đoái hoài gì đến người
mình đang yêu. Thế nhưng, nói cho cùng, ai ai cũng có ích kỷ, không ít
thì nhiều. Ngay cả các đấng bậc tu trì vẫn có ích kỷ. Tôi thường định
nghĩa ích kỷ rằng: "
Một thằng bé con trong sâu thẳm mỗi người chúng ta, nó có tên là
cái tôi,
lúc nào thằng bé con này cũng muốn chúng ta chìu chuộng, vuốt ve âu yếm
nó. Nó như có ma lực để tìm mọi cách thế để nó được lớn lên, nó cứ đòi
chúng ta phải cho nó lớn lên mãi vô cùng." Cái tôi như cái bóng, đeo
đuổi suốt đời người. Vì cái tôi này, ai ai chúng ta cũng muốn thể hiện,
chứng tỏ, thu vén, níu bám bằng nhiều phương cách, tùy mỗi người trong
mỗi hoàn cảnh. Vì thế, càng đi về đời sống tâm linh thì cái tôi càng
phải cần được nhỏ lại. Hay nói thực tế hơn, càng muốn có hạnh phúc đích
thực thì chúng ta càng phải cho đi, mà càng cho đi, dĩ nhiên đau khổ sẽ
kéo theo. Nhưng đau khổ này sẽ rất khác so với đau khổ của những người
sống cho riêng mình.
Trở lại trường hợp của bạn, trước tiên, một khi bạn chấp nhận yêu một
người đã đi tu thì bạn cũng chấp nhận những khó khăn của nó, vì bạn đã
tự nguyện chọn lựa và yêu thầy ấy. Chẳng hạn, khi một người phụ nữ lỡ
yêu một chàng bị mất hai chân, thì cô ta vẫn vui và chấp nhận tất cả
những gì anh kia trước kia đã có và đã bị. Cô ta không thể sau này trách
cứ hay đau buồn khi chân anh ta không thể nào "mọc ra" được. Cũng vậy,
khi bạn yêu một người đã đi tu (không biết bạn và anh ta yêu nhau trước
khi anh ta đi tu hay sau khi anh ta đã đi tu), thì bạn cũng chấp nhận
những khắc khoải và đang chênh vênh giữa việc chọn Chúa hay chọn bạn của
thầy ấy. Dẫu sao, bậc sống tu trì hay hôn nhân vẫn quy về Agape, là
chính Tình Yêu Chúa, một tình yêu dâng hiến cho người mình yêu. Vì nếu
cho dù hai người có sống bên nhau, mà mỗi người đều sống cho riêng mình,
thì cả hai sẽ khổ đau nhiều lắm.
Thứ đến, về thầy đó, nếu đời sống của thầy thực sự là một ơn gọi, thì
thầy đó chỉ có hạnh phúc thực khi theo ơn gọi. Vì ơn gọi là tiếng gọi
của Chúa rất sâu thẳm theo từng mỗi cá nhân. Cũng như nếu bạn có ơn gọi
hôn nhân, thì chỉ có hôn nhân mới làm cho bạn bình an, nhưng nếu bạn có
ơn gọi hôn nhân, mà lại đi tu thì bạn sẽ rất đau khổ. Nói về ơn gọi, thì
chính Chúa gọi bạn, chứ không phải chúng ta chọn lựa. Chúa gọi bạn vì
chỉ có Chúa hiểu bạn sống trong ơn gọi đó thì mới tìm hạnh phúc thực sự
với con người của bạn, vốn có cả background khác biệt và duy nhất. Người
yêu kia của bạn cũng vậy, nếu Chúa gọi anh ấy trong ơn gọi tu trì, với
cả một background đặc thù không giống bạn, và anh ấy chỉ có hạnh phúc
thực sự khi sống cuộc sống đó, thì bạn hãy can đảm chấp nhận, dù không
dễ chút nào.
Nếu thầy ấy, hay cho dù thầy đó không đi tu và có ơn gọi hôn nhân, đã
nói không thể lập gia đình với bạn được vì gia đình hay dòng họ, là lý
do không hợp lý. Chúng ta biết rằng, bạn bè, cha mẹ, gia đình hay dòng
họ chỉ là những người giúp và góp ý để chúng ta có quyết định đúng đắn
và sống hạnh phúc, nhưng quan trọng hơn vẫn là cá nhân chúng ta. Tương
tự trong đời tu cũng vậy. Không ai có quyền ép buộc trong vấn đề hôn
nhân hay tu trì. Mỗi người trưởng thành đều có tự do và trách nhiệm. Vì
thế, mỗi khi chúng ta lập gia đình, hay khấn Dòng, thì Hội Thánh Công
Giáo đều muốn chúng ta quyết định trong sự tự do, không bị ép buộc, với
đầy đủ ý thức.
Nếu bạn nhận nhiều lời hứa hẹn (hôn nhân) của thầy ấy, mà thầy ấy vẫn
quyết định chọn đời sống tu trì, thì chính bản thân thầy ấy đã mẫu thuẫn
chính mình, và không trân trọng bạn cũng như tình yêu hôn nhân. Nếu
thầy ấy vẫn đang đi tìm ý Chúa để xem mình có ơn gọi nào, thì bạn cũng
cho thầy ấy thời gian cầu nguyện và tìm hiểu. Thế nhưng, nếu bạn và thầy
ấy đã quen nhau 13 năm, là thời gian khá dài để có thể nhận biết được ý
Chúa rồi bạn ạ, nên bạn cùng thầy ấy cần quyết định với nhau. Thực thế,
bạn là phận gái, không thể chờ đợi một thời gian dài được. Còn nếu bạn
yêu thầy đó thực sự, và dám hy sinh sống độc thân và phục vụ Chúa cách
nào đó, cầu nguyện cho người mình yêu, thì đó cũng là ơn gọi của bạn
vậy. Trường hợp này vẫn xảy ra, nhưng hiếm, cũng như người tu sĩ yêu một
người nào đó, nhưng vẫn hy sinh và cầu nguyện cho người mình yêu, vẫn
chọn lựa sống đời sống tu trì thánh thiện và phục vụ Chúa trọn vẹn. Tình
yêu mà hai người dành cho nhau như thế này cũng thật cao thượng (vì họ
đang hướng tới tình yêu Agape).
Kế tiếp, khi thầy ấy nói rằng bạn hãy trở thành người tri kỷ, rồi thầy
ấy vẫn ở bên bạn, chăm sóc bạn... là thế nào? Thế nào là tri kỷ và thế
nào là chăm sóc, lo lắng cho nhau? Tôi vẫn chưa rõ ý của bạn. Vì trong
cuộc sống, có nhiều mối tương quan: tương quan bè bạn, tương quan tình
yêu nam nữ, tương quan mục tử và đàn chiên, tương quan thầy trò... Nếu
thầy ấy quyết định cùng bạn sống tương quan bạn hữu (chứ không phải
tương quan nam nữ nữa), là nâng đỡ nhau, giúp nhau trong những khi khó
khăn...thì rất tốt.
Còn nếu bạn muốn cùng thầy ấy có tình yêu nam nữ để đưa đến hôn nhân,
mà hiện giờ thầy ấy quyết định chọn con đường tu trì (dĩ nhiên là không
phải vì gia đình dòng họ mà đi tu, hoặc đi tu không phải là một nghề
nghiệp, nhưng mà là ƠN GỌI và cách sống khác với các bậc khác), thì bạn
hãy cùng thầy ấy ngồi lại và nói chuyện trong sự bình tĩnh, dịu dàng và
nghiêm túc. Bạn hãy tin vào quyền năng và sức mạnh của Chúa nâng đỡ hai
bạn. Hai bạn cùng nhau hãy bám vào Chúa, vì Chúa vẫn muốn tốt nhất cho
hai bạn theo con người cá nhân đặc thù.
Sau cùng, bạn đừng suy nghĩ nhiều sẽ hại sức khỏe thể lý và tinh thần.
Nếu được, bạn hãy tìm đến một vị linh mục nào đó mà bạn muốn để đồng
hành và hướng dẫn thêm cho bạn. Bạn đừng dựa vào sức lực riêng của bạn,
có nghĩa là tự mình cứ loay hoay suy nghĩ hay tìm đến sức mạnh con
người, trái lại bạn hãy xin sức mạnh Chúa giúp sức và nâng đỡ bạn. Nhựng
lúc bạn nhớ nhung, đau buồn hay giận dữ, bạn cứ lặng lẽ đến ngồi với
Chúa Giêsu Thánh Thể. Bạn sẽ tìm được nguồn an ủi và chữa lành nơi Ngài.
Nguyện xin Chúa và Mẹ Maria trợ giúp hai bạn.
Lm Khất Tuệ