THIÊN CHÚA QUAN PHÒNG
Thế nào là Thiên Chúa quan phòng?
Không có định mệnh.
Tin vào định mệnh là tin rằng số phận con người được định
đoạt trước một cách vô đoán không sao cưỡng lại được. Con người phải cam chịu,
không thể đổi được số trời.
Mặc dầu người ta tin có số tốt, số xấu, định mệnh
thường gợi lên những cảnh éo le, tan thương, tuyệt vọng. Như vậy định mệnh là
một sức mạnh tàn bạo, khắt khe, mù quáng. Nếu tin vào định mệnh, con người phủ
nhận tự do của mình và dễ buông xuôi. Những xã hội bị thuyết định mệnh chi phối
thường bị trì trệ, lạc hậu, không phát triển nhanh chóng được.
Người Á Đông rất tin vào định mệnh. Nhiều triết gia Tây
phương cũng ngã theo thuyết này, như phái khắc kỷ (Stoiciens), Spinoza…
Cần phân biệt thuyết tất định vật lý với thuyết tất định tâm
lý. Thuyết tất định vật lý chi phối thế giới vật chất: mọi hiện tượng vật chất
đều tuân theo những định luật cố định. Thuyết này đúng và khoa học dựa trên
thuyết này. Trái lại thuyết tất định tâm lý tin vào số mệnh nhằm sinh hoạt tâm
linh của con người. Thuyết này không thể chấp nhận được.
Cũng không có ngẫu nhiên
Tin vào rủi may là thú nhận rằng mọi cái trong thế giới này,
kể cả nơi con người, đều vô định, không có nguyên nhân, hỗn loạn, không có trật
tự. Nếu quả như vậy thì thế giới này là một thế giới vô chủ, bỏ ngỏ và con
người cũng không làm chủ được chính mình, giống như một chiếc lá bị lôi cuốn
trong cơn lốc. Nếu tin vào sự may rủi, con người dễ buông xuôi và trở thành vô
trách nhiệm. Con người cũng không có tự do.
Thực ra may rủi chỉ là ý niệm chủ quan. Mọi cái đều có
nguyên nhân. Sở dĩ ta có cảm tưởng may rủi là vì nguyên nhân sinh ra các biến
cố quá nhiều và quá phức tạp, ta không thể xác định được.
