Tại sao Giáo hội Công giáo lại cho phép ăn của cúng?

Tại sao Giáo hội Công giáo lại cho phép ăn của cúng? Sách Đa-ni-en kể rằng vị tiên tri này đã không ăn đồ ngon vua ăn và rượu vua uống là thứ đồ cúng (Đn 1,8). Đồ cúng có ảnh hưởng làm ô uế thân thể là đền thờ của Chúa Thánh Thần (1 Cr 6,19)!

Để trả lời cho vấn nạn trên, chúng ta cần phân biệt hai trường hợp: trường hợp các thức ăn ô uế theo quan niệm của người Do-thái xưa, và trường hợp các thức ăn đã được dâng cúng cho các tà thần.

A. CÁC THỨC ĂN Ô UẾ
Người hỏi đã nêu ra trường hợp của tiên tri Đa-ni-en không dùng các thức ăn mà vua ban (Đn 1,8). Đa-ni-en và các bạn của ông đã không ăn, không phải vì đây là đồ cúng, nhưng bữa ăn của người ngoại giáo gồm những thức ăn mà người Do-thái cho là ô uế: những con vật như lạc đà, thỏ, heo... bị Lề luật xếp vào loại ô uế; những loài vật sống dưới nước mà không có vây và vảy đều là ô uế; những loài chim như diều hâu, cò, diệc... đều là ô uế; những con vật nhỏ có cánh đi bằng bốn chân bị xem là "đồ ghê tởm" (x. Lv 11,1-30). Vào thời dân It-ra-en bị đế quốc Hy-lạp thống trị (Đa-ni-en sống vào thời này!), việc vi phạm Lề luật trong các thức ăn cũng bị xem như một tội bỏ đạo: ông Ê-la-da và tám mẹ con thời anh em Ma-ca-bê bị buộc ăn thịt heo như một dấu chỉ bỏ đạo (x. 2 Mcb 6,18; 7,42 ).

Sau này đối với Chúa Giêsu, điều làm cho người ta ra ô uế không phải là thức ăn, nhưng là tâm tư bên trong. Lời Chúa dạy là một điều rất mới mẻ. Các Kitô hữu tiên khởi đã phải mất rất nhiều thời gian, để tiếp thu bài học này. Chúng ta cần đọc lại những lời sau đây của Chúa:

"Sau đó, Đức Giêsu gọi đám đông tới mà bảo: "Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế. Ai có tai nghe thì nghe!

Khi Đức Giêsu đã rời đám đông mà vào nhà, các môn đệ hỏi Người về dụ ngôn ấy. Người nói với các ông: "Cả anh em nữa, anh em cũng ngu tối như thế sao? Anh em không hiểu sao? Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế, bởi vì nó không đi vào lòng, nhưng vào bụng người ta, rồi bị thải ra ngoài?" Như vậy Người tuyên bố mọi thức ăn đều thanh sạch. người nói: "Cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế. Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế" (Mc 7,14-21).

Sau này Chúa cũng soi sáng cho thánh Phêrô (Cv 10,15; 11,9) và thánh Phaolô hiểu rõ điều đó. Vị Tông đồ dân ngoại đã tuyên bố: "Trong Chúa Giêsu, tôi biết và xác tín rằng không có gì tự nó là ô uế; có ô uế là chỉ đối với người cho nó là ô uế" (Rm 14,14).
 
B. CÁC THỨC ĂN DÂN NGOẠI ĐÃ DÂNG CÚNG
Về trường hợp thịt cúng, nghĩa là thứ thịt người ta đã dâng cúng cho các ngẫu tượng, thánh Phaolô cũng đã giải đáp rất rõ ràng cho các tín hữu tại Cô-rin-tô:

"Vậy, về việc ăn thịt cúng, chúng ta biết rằng ngẫu tượng chẳng là gì trên thế gian, và cũng chẳng có thần nào ngoài Thiên Chúa độc nhất. Thật thế, mặc dầu người ta cho là có những thần ở trên trời hay dưới đất - quả thực, thần cũng lắm mà chúa cũng nhiều - nhưng đối với chúng ta, chỉ có một Thiên Chúa là Cha, Đấng tạo thành vạn vật" (1 Cr 8,4-6).

Con cái Thiên Chúa, với tâm tình tạ ơn, được tự do sử dụng mọi thức ăn, cho dẫu người ta đã cúng cho các ngẫu tượng, vì ngẫu tượng chẳng là gì cả. Tuy nhiên, vì lòng bác ái, họ nên kiêng, khi hành vi ấy có thể làm tổn hại đến những người còn yếu kém trong đức tin. Thánh Phaolô nói tiếp:

"Được phép làm mọi sự; nhưng không phải mọi sự đều có ích. "Được phép làm mọi sự"; nhưng không phải mọi sự đều có tính cách xây dựng. Đừng ai tìm ích lợi cho riêng mình, nhưng hãy tìm ích lợi cho người khác. Tất cả những gì bán ngoài chợ, anh em cứ việc ăn, không cần phải đặt vấn đề lương tâm, bởi vì trái đất và muôn loài trên trái đất đều là của Chúa. Nếu có người ngoại nào mời anh em và anh em muốn đi, thì cứ ăn tất cả những gì người ta dọn cho anh em, không cần phải đặt vấn đề lương tâm. Nhưng nếu có người bảo: "Đây là của cúng", thì anh em đừng ăn, vì người ấy - kẻ đã báo trước cho anh em vì vấn đề lương tâm. Tôi không có ý nói lương tâm của anh em, nhưng lương tâm của người khác... (1 Cr 10,23-29).
-----------------------------------------
Norberto